Facebook ve çocuklar

Son zamanların en çok patlak veren ve aşırı popülerlik kazanan teknolojik iletişim araçlarının en başında gelen Facebook hedeflediği amacına ulaşmayı başarmakla birlikte küçücük beyinleride etkisi altına aldı.

Durum öyle bir hale geldi ki; yaş sınırı 18 iken 13’e indi, şimdilerde 7-8 yaşındaki çocuklar dahi Facebook´ta profil yapabiliyorlar. Bilinçsiz anne ve babaların desteğiyle…

İngiltere Oxford Üniversitesi Nöroloji profesörü Susan Adele Greenfield’in yaptığı araştırmalar, Facebook, Twitter ve Bebo gibi sosyal faaliyet içeren programlar çocuklar üzerinde olumsuz etki yaratıyor.

Yine aynı araştırmaya göre, çocuklar Facebook aracılığıyla sürekli tatmin edilmek istenen, tasdiklenmeyi bekleyen ve ilgiye muhtaç çocuklar haline geliyorlar. Bunun yanısıra çocukların yüz-yüze geliştirmeleri gereken sosyal yeteneklerini Facebook´u kullanarak kaybediyorlar veya geliştiremeyorlar ve bununla birlikte çocuklarımız ”empati” duygusundan yoksun ve sürekli sadece kendi egoları üzerinde düşünerek büyüme riskleri taşıyorlar.

Bu işin teorik incelenmiş tarafı, bir de gündelik karşılaştığımız durumlara bakalım. Teneffüs olur olmaz ilk iş bilgisayara koşup gruplar halinde Facebook´a giren çocuklar. Derste oturmak zorunda kalan çocuklara teneffüs bir hareket imkanıdır, teneffüslerde koşulur, ip atlanılır, hareket edilir, oyunlar oynanır, çocukların gelişim göstermesi için ve günlük okul hayatlarını dahada kolaylaştırmak için, kısacası beynin çalışması için bunlar gerekli faktörlerdir. Maalesef, en ufak fırsatta çocukların bilgisayara koşması ve koşar koşmazda Facebook´a girmeleri, birbirlerinin özellerini gözetlemeleri, birbirlerini takip altında tutmaları yukarıda da araştırması yapıldığı gibi sürekli ilgiye muhtaç olan ve tatmin edilmeyi bekleyen bireyler yetiştiriyoruz. Acaba falanca benim şu resmimi gördü mü? Acaba neler yaptığımı okudular mı? Acaba birileri koyduğum bir resme yorum yaptı mı? Hmm… kaç arkadaşım oldu, benimki falancanınkinden daha fazla olmalı vs… vs..

Okuldan eve gelir gelmez veya akşamları aileyle birlikte kaliteli zaman geçirmek, derslerini ödevlerini yapmak yerine zamanını masa başında Facebook´la geçiren çocuklarımız var. Facebook aracılığı ile birbirlerine sözlü tacizlerde bulunan çocuklarımız var.

Kısaca hayata bir bakış attığımız zaman sürekli birbirimizi gözetleme derdindeyiz. Kim, nerede, kiminle, ne yapıyor? Özel kavramı yavaş yavaş tükenmek üzere, çünkü habire gözetim altındayız birileri tarafından. Bu başlı başına bir konu ancak Facebook´ta da bunun bir çok örneği var, herkes herkesin herşeyini görme imkanına sahip, her ne kadar kendiniz bu şahısları belirliyorsanız da bu böyle.

Herşeyde olduğu gibi teknolojide de sağlıklı bir denge kurmak gereklidir. Yapılan her yeniliğe hop deyip atlamadan önce tartmak gerekir diye düşünüyorum. Facebook çıkalı çok uzun bir zaman olmadı, ama milyonlarca üyesi oluştu ve ben şahsen şiddetle karşı olmama rağmen yapanlara saygı duyuyorum, etrafımdaki en yakınlarım dahil olmak üzere çocuklarına bu müsadeyi veren ebeveynler için aynı şeyi söyleyemeceğim. Çünkü çocuklar kendileri çocuk oldukları sürece bu tür sosyal internet sayfalarının kendileri için iyi/kötü olduklarını ayırt edebilecek yaşta değillerdir, dolayısıyla ebeveyn olarak bu sınırı yetişkinlerin kurması gerekmektedir. 8 yaşındaki çocuğa Facebook’ta sayfa açılmasına anlam veremiyorum.

bzelal.kanat@haber.dk

by