Tencere dibin kara…

Danimarka Halk Partisi lideri Pia Kjaersgaard İsveç’teki seçim kampanyalarını ve İsveç Demokratları’nın seçimlerde medya tarafından izole edilmesini eleştirirken, ‘İsveç bir Muz Cumhuriyeti’dir demişti geçtiğimiz günlerde.

Belki okurlarımız arasında bu deyimi duymamış olan olabilir. Bu nedenle muz cumhuriyetinin ne anlama geldiğini kısaca açıklayayım. Yaşamın zor olduğu, hiç kimsenin yaşamak istemediği bir ülke anlamına gelir bu terim. Siyasi açıdan istikrarsız, ekonomik açıdan bir ya da birkaç tarımsal ürünün üretimine ve ihracatına bağımlı ve genellikle rüşvet ve yolsuzluklarla iç içe küçük bir seçkinler grubu tarafından yönetilen ülkeleri küçümseyici anlamda kullanılan siyasi bir terimdir.

Sadece Halk Partililer değil, iktidar ve muhalefet kanadından bazı siyasetçiler de İsveç’teki seçim kampanyalarının demokratik ortamda yapılmadığını öne sürmüşlerdi.

Hepsi demokrasi havarisi kesilmişlerdi başımıza. Kına yaksınlar artık. Muz cumhuriyeti dedikleri İsveç’te artık yabancı düşmanı İsveç Demokratları yüzde 6 oranında oy toplayarak parlamentoya girmeyi başardı ve 20 milletvekili çıkardı. Aşırı sağın yükselişi karşısında İsveç bile dayanamadı.

Ellerine fırsat geçse demokrasiyi tamamen ortadan kaldıracak siyasi akımlarla aynı fikirde olmadığını dile getirmek, sanki demokrasiye karşı çıkmakmış gibi algılanıyor.

Peki, aşırı sağın yükselişinde diğerlerinin hiç mi suçu yok? Gerek İsveç Sosyal Demokrat Partisi, gerekse burjuva partileri giderek artan işsizlik, ekonomik bunalım karşısında gereken önlemleri alamadıkları ve sosyal refah sisteminin de sürekli törpülenmesi sonucu aşırı sağın yükselmesine bir nevi kendileri ön ayak oldular.

Gelecek yıllarda aşırı sağcı İsveç Demokratları Danimarka’daki gibi hükümete destek vermeye başlarsa ya da İsveçli sosyal demokratlar ile merkez sağ ve soldaki partiler aşırı sağa giden oyları geri alabilmek için tavizler vermeye, onların söylemlerini kullanmaya başlarlarsa hiç şaşırmayın.

İsveç’teki siyasi partilerin bundan böyle nasıl bir siyaset izleyeceğini açıkçası çok merak ediyorum.

Ama İsveç’i demokratik olmamak ve muz cumhuriyeti olmakla suçlayan Danimarka’ya bir bakın! Dillerinden hiç düşürmedikleri Kopenhag kriterlerini kendileri bile uygulamaktan acizler. İsveç muz cumhuriyeti ise, Türkiye’de azınlık hakları diye ortalığı birbirine katan, ama kendi azınlıklarına ana dili eğitimini çok gören, aile birleşiminde kısıtlamalar getiren, evlilik haklarına yaş sınırı getiren, dinine, peygamberine saldırmayı ifade özgürlüğü diyen Pia Kjaersgaard’un Danimarka’sına ne denir?

cengiz.kahraman@haber.dk