Bilim insanları, beyni okuyan ve düşünceleri konuşmaya çeviren bir cihaz geliştirdi. Araştırmacılar cihazın ileride konuşma yetisini kaybeden hastalar için faydalı olabileceğini söylüyor.

Bilim insanları, beyni okuyan ve düşünceleri konuÅŸmaya çeviren bir cihaz geliÅŸtirdi. California Ãœniversitesi’nde araÅŸtırmayı yürüten ekip teknolojinin “heyecan verici” olduÄŸunu söyledi. Nature dergisinde yayımlanan çalışmada insanların konuÅŸma yetilerini kaybettikleri hastalıklarda da bu cihazı kullanabilecekleri söylendi.

Nasıl çalışıyor?

Akıl okuma teknolojisi iki aÅŸamada iÅŸliyor. İlk aÅŸamada beyne dudakları, dili, gırtlak ve çeneyi haret ettiren elektrik sinyallerini algılayan bir elektrod yerleÅŸtiriliyor. Bilgisayarda farklı sesler için aÄŸzın ve gırtlağın hareketleri kopyalanıyor. Sonunda “sanal ses aygıtından” sentetik bir konuÅŸma duyuluyor.

Neden bu şekilde çalışıyor?

Her bir sözcüğün kodunun elektrik sinyalleri için beyni taramanın daha kolay olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak bu girişimler sınırlı başarıya ulaştı.

Ağzın şekline ve seslerine odaklanarak bilim insanları bir ilke imza attı.

AraÅŸtırmacılardan biri Profesör Edward Chang “Ä°lk defa olarak bu çalışma bir kiÅŸinin beyin faaliyetlerine dayanarak cümlelerle konuÅŸmanın önünü açtı. Bu heyecan verici ilkenin kanıtı teknoloji eriÅŸilir olduÄŸunda konuÅŸma yetilerini kaybeden hastalar için de kullanılabileceÄŸini gösteriyor” dedi.

Cihaz hangi düzeyde?

Mükemmel deÄŸil. KonuÅŸma çok net duyulamıyor. BeÅŸ kiÅŸinin katıldığı deneylerde yüzlerce cümle arasından dinleyiciler konuÅŸulanların yüzde 70’ini anlayabildi.

Kimlere fayda saÄŸlayabilir?

Konuşma kaybına yol açan motor nöron hastalığı, beyin hasarları, gırtlak kanseri, felçler, Parkinson hastalığı gibi hastalıklarda işe yarayabilir. Ancak teknoloji beynin dudakları, dili, gırtlağı ve çenenin doğru biçimde hareket etme ilkesi kapsamında çalışıyor. Felçli bazı hastalar bunadan yararlanamayabilir.

Chang “Bu iletiÅŸim kuramayan herkes için bir çözüm deÄŸil” dedi.

Uzmanlar daha ileride hiç konuşamamış kişilerin de bu tür bir cihazla konuşmayı öğrenebileceğini belirtti.

İnsanların ne düşünmesi gerekiyor?

Çalışmaya katılanlara özel ağız hareketleri yapmamaları söylendi. Chang “Onlara sadece bazı cümleleri okumalarını söyledik. Beynin hareketleri çevirmesi oldukça doÄŸal bir eylem” dedi.

Özel düşüncelerimi başkaları okuyabilir mi?

Åžu anda bu zor görünüyor. Chang “Biz ve diÄŸer araÅŸtırmacılar sadece düşünceleri deÅŸifre etmeyi denedik. Ancak bu çok çok zor bir problem. Bu yüzden biz de insanların ne demeye çalıştığına odaklandık” dedi.

Bazı uzmanlar ise beyni okuyan teknolojilerin kullanılması konusunda etik bir tartışma yaÅŸanması gerektiÄŸini savunuyor. Londra University College’da görevli Profesör Sophie Scott “Bu çok iyi laboratuvardan çok iyi bir çalışma. Ancak henüz çok erken aÅŸamada ve klinik uygulamalar için henüz hazır deÄŸil” dedi.