🔊 Sesli dinle

RUSYA, BATI AFRİKA LİDERLERİNİ ASKERİ MÜDAHALEDE BULUNMAMA YÖNÜNDE UYARDI

Nijer’deki askeri darbe nedeniyle Batı Afrika Devletleri Ekonomik TopluluÄŸu’nun (ECOWAS) ülkeye silahlı müdahale konusunda onay vermesi üzerine, Rusya bu durumun “uzun süreli bir çatışmaya” yol açabileceÄŸi uyarısında bulundu.

ECOWAS liderleri, “mümkün olan en kısa zamanda” müdahaleye hazır bir askeri güç konusunda anlaÅŸtıklarını açıklamıştı.

BBC Türkçe’de yeralan habere göre, Rusya DışiÅŸleri Bakanlığı Cuma günü bir açıklama yaparak Batı Afrika ülkerini Nijer’e askeri birlik göndermemeleri yönünde uyardı.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, “Nijer’deki krize yönelik askeri bir çözüm, bu Afrika ülkesinde uzun süreli bir çatışmaya ve bir bütün olarak Sahra-Sahel bölgesinde durumun keskin bir ÅŸekilde istikrarsızlaÅŸmasına yol açabileceÄŸine inanıyoruz” ifadelerine yer verildi.

Moskova darbeyi resmen desteklemedi ancak Nijer’deki darbenin Rusya ile Batı’yı bir vekalet çatışmasında karşı karşıya getirme riski taşıdığı belirtiliyor. ABD ve Fransa’nın Nijer’de askeri üsleri bulunuyor ve bu üslerin Sahel bölgesindeki cihatçı gruplara karşı operasyonlarda kullanıldığı belirtiliyor.

BaÅŸkent Niamey’de Fransa’ya ait bir askeri üs önünde çok sayıda darbe yanlısı protestocu Cuma günü yeniden gösteri yaptı.

Fransa’nın Nijer’i terk etmesini isteyen göstericiler arasında Rusya ve Nijer bayrakları taşıyanlar olduÄŸu ve “Kahrolsun Fransa, kahrolsun ECOWAS!” sloganları atıldığı bildirildi.

Müdahaleye hazır askeri güç

Batı Afrika ülkeleri topluluÄŸu, Nijer için bir eylem planı üzerinde anlaÅŸmak amacıyla PerÅŸembe günü Nijerya’nın baÅŸkenti Abuja’da toplanmıştı.

FildiÅŸi Sahili Devlet BaÅŸkanı Alessane Ouattara, Cuma günü yaptığı açıklamada topluluk liderlerinin, “müdahaleye hazır ÅŸekilde” bir askeri gücü konuÅŸlandırma konusunda anlaÅŸtıklarını söyledi.

Ouattara, ECOWAS’ın daha önce de anayasal düzeni yeniden tesis için Afrika ülkelerine müdahalede bulunduÄŸunu kaydetti.

Askeri gücün büyüklüğü konusunda ayrıntılı bilgi verilmedi.

Nijerya Devlet BaÅŸkanı Bola Tinubu, güç kullanımına “son çare” olarak baÅŸvurulacağını belirtti.

Nijer’de askeri cunta 26 Temmuz’da iktidarı ele geçirdi. Darbe liderleri önceki gece yeni hükümeti kurduklarını duyurdu.

FildiÅŸi Sahili’nin 850 ila 1100 kiÅŸilik bir tabur saÄŸlayacağını belirten Ouattara, Nijerya ve Benin’den de askerlerin konuÅŸlandırılacağını söyledi.

Topluluk baÅŸkanı Omar Touray, üyelerin “Nijer’de anayasal düzeni yeniden tesis etmek için ECOWAS yedek gücünün konuÅŸlandırılması emri vermeye” karar verdiklerini söyledi.

Touray, oluşturulacak gücün nasıl bir eylemde bulunacağı konusunda daha fazla ayrıntı vermedi.

TopluluÄŸun güvenlik komiseri Abdel Musah BBC’ye yaptığı açıklamada ECOWAS’ın Burkina Faso ve Mali’deki gibi bir geçiÅŸ dönemi boyunca cuntanın iktidarda kalmasına izin vermeyeceÄŸini söyledi.

Musah, cuntanın ECOWAS ile doğrudan temas kurmak istemediğini, bunun da müzakereleri zorlaştırdığını kaydetti.

Fransa darbe sonrasında ECOWAS’ın atacağı her adımı destekleyeceÄŸi açıklaması yapmış ve “tüm bölgenin istikrarının tehlikede olduÄŸu” mesajı vermiÅŸti.

ABD askeri harekatı açıkça desteklemese de cuntayı çekilmeye ve ülkenin demokratik anayasasının yeniden tesis edilmesine izin vermeye çağırdı.

ABD DışiÅŸleri Bakanı Antony Blinken yaptığı açıklamada “ABD Ecowas’ın krizin barışçıl çözümü için tüm seçenekleri araÅŸtırma kararlılığını takdir ediyor” dedi.

Blinken bu hafta başında BBC’ye yaptığı açıklamada Rusya’nın Wagner paralı asker grubunun Nijer’deki istikrarsızlıktan “faydalandığını” söylemiÅŸti.

ABD ve BirleÅŸmiÅŸ Milletler (BM), iki haftadan fazla bir süredir ev hapsinde tutulan devrik cumhurbaÅŸkanı Muhammed Bazum’un saÄŸlığı ve güvenliÄŸinden endiÅŸe duyduklarını belirtiyor.

BM Ä°nsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, Cuma günü yaptığı açıklamada “Aldığım güvenilir raporlar, gözaltı koÅŸullarının uluslararası insan hakları hukukunu ihlal ederek insanlık dışı ve aÅŸağılayıcı muamele anlamına gelebileceÄŸini gösteriyor” dedi.

Avrupa BirliÄŸi dış politika temsilcisi Josep Borrell, Bazum ve ailesinin “birkaç gündür gıda, elektrik ve tıbbi bakımdan mahrum bırakıldıklarına” inandığını söyledi.

PerÅŸembe günkü toplantı öncesinde, Nijer ile uzun bir sınırı paylaÅŸan kuzey Nijerya’dan Müslüman din adamları Nijerya Devlet BaÅŸkanı Tinubu’yu darbe liderlerini devirmek için güç kullanmamaya çağırdı.

Darbe liderleri herhangi bir müdahaleye karşı kendilerini savunacakları uyarısında bulundular.

ECOWAS, demokratik yollarla seçilmiÅŸ hükümeti yeniden kurması için Nijer’deki askeri yönetime geçtiÄŸimiz Pazar gününe kadar süre tanımıştı.

Askeri liderler ise bu süreyi dikkate almayarak yeni bir kabine belirledi.