🔊 Sesli dinle

1 Temmuz 2025’ten itibaren kadınlar da erkeklerle aynı koşullarda zorunlu askerliğe tabi tutulacak askerlik süresi ise 11 aya çıkarıldı

HABER.dk

KOPENHAG – Danimarka, zorunlu askerlik sisteminde tarihi bir değişikliğe gitti. 1 Temmuz 2025 itibarıyla kadınlar da erkekler gibi zorunlu askerlik kapsamına alındı. Ülkede askerlik süresi de dört aydan 11 aya çıkarıldı.

Yeni yasa, 30 Haziran 2025 sonrası 18 yaşına giren tüm gençleri — cinsiyet farkı gözetmeksizin — Savunma Günü’ne (Forsvarets Dag) katılmakla yükümlü kılıyor. Bu gün, gençlerin fiziksel ve zihinsel uygunluğunun değerlendirildiği ilk adım niteliğinde. Uygun bulunanlar kurayla askere çağrılacak.

Danimarka daha önce yalnızca erkek vatandaşları kura sistemiyle askere alıyor, kadınlar ise gönüllü başvuru yapabiliyordu. 2024’te zorunlu askerlik yapan 4.700 kişiden yaklaşık dörtte biri gönüllü kadınlardı.

Yeni düzenleme, Haziran 2023’te Danimarka Parlamentosu’nda geniş bir mutabakatla kabul edilen savunma reformunun parçası olarak yürürlüğe girdi. Değişiklik, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Avrupa’da artan savunma reflekslerinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.

Danimarka Genelkurmay Başkanı Orgeneral Michael Wiggers Hyldgaard, kararı “Kadın ve erkek tüm toplumun potansiyelinden yararlanmak” olarak niteledi ve, “Bu adım, savunmamızın kapsayıcılığını güçlendiriyor ve daha çağdaş bir ordu yapısını mümkün kılıyor,” dedi.

Reformun ikinci aşamasında, 2026 itibarıyla askerlik süresi 11 ay olacak. İlk 5 ayı temel askeri eğitim, sonraki 6 ayı ise Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri ya da Özel Operasyon Komutanlığı bünyesindeki aktif görevler oluşturacak.

Danimarka Hükümeti, her yıl askere alınan kişi sayısını 2033’e kadar %38 artırarak 6.500 kişiye çıkarmayı hedefliyor. Bu zorunlu askerlik sistemine ek olarak ülkede hâlihazırda 9 bin profesyonel asker görev yapıyor.

Danimarka ayrıca NATO’nun %2’lik savunma harcama hedefini karşılamak için önümüzdeki beş yılda savunma bütçesini 6 milyar dolar artırmayı planlıyor.

Yeni sistem, İsveç ve Norveç gibi komşu ülkelerde hâlihazırda uygulanan zorunlu askerlik modelleriyle uyumlu hale geldi. Letonya da 2028 itibarıyla kadınlar için zorunlu askerliği hayata geçirmeyi planlıyor.

Avrupa’da vicdani ret hakkı tanıyan ülkeler arasında yer alan Danimarka’da dini veya politik gerekçelerle askerlikten muafiyet talep edilebiliyor. Ancak Türkiye ve Azerbaycan, bu hakkı tanımayan iki Avrupa Konseyi ülkesi olarak istisna oluşturuyor.