🔊 Sesli dinle

Bilim insanları uyarıyor: “Bu hızla giderse birçok buzul tamamen yok olabilir”. AB’nin yeryüzü inceleme programı Copernicus’a göre, Avrupa’da kayıtlara geçen ‘en sıcak’ yılın yaşandığı 2024’te İsveç ve Norveç’te buzullar 1,8 metre eridi.

HABER.dk

İklim krizinin etkileri Avrupa’nın kuzeyinde de dramatik biçimde hissediliyor.

Avrupa Birliği’nin Yeryüzü Gözlem Programı Copernicus’un verilerine göre, 2024 yılı Avrupa’da şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıl oldu. Bu olağandışı sıcaklıklar, İsveç ve Norveç’teki buzullarda sadece bir yılda ortalama 1,8 metrelik bir erimeye yol açtı.

Euronews’in aktardığına göre, bu dramatik erime, bilim insanları ve çevre uzmanları arasında ciddi endişelere yol açıyor. Uzmanlar, bu eğilimin devam etmesi durumunda birçok buzulun önümüzdeki on yıllar içinde tamamen yok olabileceği konusunda uyarıyor.

İsveçli buzul bilimci Erik Huss, sahada tanıklık ettiği değişimi şu sözlerle ifade ediyor:
“Ağustos ayında Kårsaglaciären’e vardığımızda, tüm buzul cephesinin çöktüğünü görünce gözlerim doldu. Nasıl bu kadar çabuk yok olabilmişti? Bu küçük buzullara dikkat etmemiz gerekiyor; çünkü tarım, enerji, içme suyu… Her şey bu sulara bağlı.”

Bu yıl yoğun kar yağışı bazı buzulların geçici olarak toparlanmasına yardımcı olmuş gibi görünse de, İsveç’teki Stockholm Üniversitesi’nden Prof. Nina Kirchner bunun yanıltıcı bir tablo sunduğunu belirtiyor:
“Bu kar yağışı bizi kandırmasın. Uzun vadede hiçbir şey değiştirmiyor. İsveç’teki buzulların erime süreci devam edecek.”

Uzmanlara göre, buzulların erimesi Dünya’nın doğal iklim döngüsünün bir parçası olsa da, günümüzde yaşanan hız, doğanın uyum sağlaması için “fazlasıyla hızlı”.

Dünya Meteoroloji Örgütü’ne (WMO) göre, yeryüzündeki tatlı su kaynaklarının yaklaşık %70’i buzullar ve kar örtüsünden geliyor. Bu kaynaklar sadece içme suyu açısından değil; tarım, enerji üretimi ve ekosistemler için de kritik önem taşıyor.

Bugün dünya genelinde 275 binden fazla buzul, yaklaşık 700 bin kilometrekarelik bir alanı kaplıyor ve 170 bin kilometreküpten fazla buz içeriyor. Ancak bu devasa doğal arşivler, sadece su değil aynı zamanda insanlık tarihine ışık tutan eşsiz veriler de barındırıyor.

Buzulların geri çekilmesiyle birlikte hem bu bilimsel kaynaklar hem de kırılgan ekosistemler tehdit altına giriyor.

WMO’nun uyarısına göre, gezegenin bu hızla ısınmaya devam etmesi halinde, İsveç’teki her beş buzuldun dördü 2100 yılına kadar ya tamamen yok olacak ya da büyük ölçüde küçülecek.