🔊 Sesli dinle

Danimarka, tarihinin en büyük istihdam reformuyla bürokratik ve pahalı jobcenter (İstihdam Merkezi) sistemini kaldırıyor. Yeni model daha sade, daha insani ve güvene dayalı bir yaklaşım sunuyor.

HABER.dk

KOPENHAG – Danimarka, işsizliğe karşı yürüttüğü politikada tarihi bir değişikliğe gidiyor. Parlamento’da sağlanan geniş uzlaşıyla mevcut jobcenter (istihdam merkezi) sistemi kaldırılıyor. Hedef: Daha az bürokrasi, daha çok özgürlük ve insana odaklanan bir destek modeli.

Yeni reformla birlikte belediyeler artık İstihdam Merkezi açmak zorunda olmayacak. Kurallar, yaptırımlar ve zorunlu görüşmeler büyük ölçüde azaltılıyor. İşsizlerle yapılan yaklaşık 500 bin görüşme iptal edilirken, 70 bin kişi gereksiz iş görüşmelerinden muaf tutulacak. Ayrıca, uzun süreli işsizlere yönelik yaptırımların yüzde 90’ı kaldırılacak.

İhtiyaca göre destek

Yeni sistemde yardım, bireylerin gerçek ihtiyaçlarına göre şekillenecek. Özellikle iş bulmaya yakın olanlara ilk dört ay içinde yardım alacakları kurumları seçme özgürlüğü verilecek. A-kasse (İşsizlik sigortası kurumu) bu dönemde daha fazla sorumluluk üstlenecek.

Gençlere yatırım ve şirketlere kolaylık

Reform, gençlere yönelik “Ungeløftet” (Gençlik Sözü) programını kalıcı hale getiriyor. 2035’e kadar 2,3 milyar kron yatırım yapılacak. Şirketler ise belediyelerle işbirliğinde artık daha sade bir sürece sahip olacak; iş gücü ihtiyaçları için tek bir temas noktası olacak.

Sistemi insanileştirme hedefi

İstihdam Bakanı Ane Halsboe-Jørgensen reformu şöyle özetliyor:

“Danimarka tarihinin en büyük sadeleştirmesini yapıyoruz. İnsanları sistemle mücadele ettirmek yerine iş bulmalarını kolaylaştırıyoruz. Artık kurallar değil, insanlar ön planda olacak.”

Ekonomi Bakanı Stephanie Lose ise belediyelere verilen özgürlüğe dikkat çekiyor:

“Her belediye kendi çözümünü kendi belirleyecek. İstihdam Merkezi artık zorunlu değil.”

Geniş destek, farklı vurgular

Reform; iktidar partileri, muhalefet ve iş dünyasından da destek aldı. Muhafazakâr Parti’den Dina Raabjerg, “Kuralları değil, insanları merkeze alan bir sistem geliyor,” derken, DF’li Nick Zimmermann, “Boşuna yapılan görüşmeler son bulacak, emeklilere uygulanan kesintiler kalkacak” açıklamasını yaptı.

Güven temelli model

Yeni modelde bireylere daha çok güvenilecek. Moderaterne’den Nanna W. Gotfredsen bunu şu sözlerle vurguladı:

“İnsanlara güvenmek, onların kendi yollarını çizebilmesine olanak tanır.”
Eğitim Bakanı Christina Egelund da sistemde yaşanan “insan onuruna aykırı” uygulamaların son bulacağını söylerken, Sosyal Demokrat Partili Jens Joel de, “Bu bir kontrol değil, anlamlı destek reformudur” dedi.

Refah hizmetlerine kaynak

Reformun getireceği 2,7 milyar kronluk tasarruf, psikiyatri gibi refah hizmetlerine aktarılacak. Aynı zamanda en kırılgan kesimlere yönelik mentor ve destek programları da güçlendirilecek.

Yeni model kademeli olarak hayata geçirilecek ve uygulama süreci düzenli olarak değerlendirilecek. Bu reform, Danimarka’nın istihdam politikasında köklü bir güven ve esneklik dönüşümüne işaret ediyor.

Ancak söz konusu reforma bazı sol partiler ile sendikalardan tepki geldi. Birlik Listesi ve Sosyalist Halk Partisi reform paketinin yetersiz olduğunu ifade ederek, özellikle gerek eğitim, gerekse iş bulma anlamında gençlere ağırlık verilmediği görüşünü savundular.

Sendikalar ise, istihdam alanındaki reformund daha çok işsizleri etkilediğini belirterek, istihdam merkezlerinin kaldırılmasında kısa vadede önemli bir ekonomik tasarruf elde edileceğini, ancak uzun vadede insani ve ekonomik anlamda ülkeye pahalıya malolacağını öne sürdü.

Beyaz Yakalı çalışanlar sendikası (HK) tepkilerini şöyle dile getirdi: ”İstihdam alanında çalışan personelimizin gereksiz kurallar ve belge yükünden kurtarılması artık çoktan zamanı gelmiş bir adımdır. Ancak aynı anda onların elindeki pek çok aracı da kaldırırsanız, bu özgürleştirme sonuçta içi boşaltılmış bir sistem olur”.