Danimarka’da Liberal Parti azınlık hükümetinin başbakanı Lars lökke Rasmussen, parlamentoda üyesi bulunan siyasi partilerin liderleriyle yaptığı toplantı ardından AB tarafından Danimarka’ya tanınan bazı ayrıcalıklardan biri olan hukuk ve polisiye alanında işbirliği konusundaki ayrıcalığın kaldırılması için 3 Aralık’ta referanduma gidileceğini açıkladı.
Danimarka, AB üyesi olmasına rağmen Maastricht Anlaşması’nda yer alan istisnalara dayanarak savunma, para birimi, hukuk ve polisiye işbirliği konularında kendi politikasını belirleme ayrıcalığına sahip. Ancak bu ayrıcalık beraberinde bazı sıkıntıları da getiriyor.
Başbakan Rasmussen, Avrupa ülkelerinde insan ve uyuşturucu tacirleri, terör ve suç örgütleri ile mülteciler karşısında diğer Avrupa ülkeleriyle işbirliği yapmak zorunda olduklarını belirterek, “Danimarka halk oylamasında Maastricht Anlaşması’na hayır demişti ve AB’de bazı alanlarda ayrıcalıklara sahipti. Ancak yaklaşık son 25 yılda o şartlar değişti. Bu ayrıcalık devam ettiği sürece Danimarka Avrupa ortak polisi Europol’dan faydalanamayacak. Bu başta suçluların takibi ve iadesi olmak üzere birçok alanda soruna neden oluyordu. Suç unsurlarıyla etkili mücadele edebilmemiz için bu ayrıcalığın kalkması lazım. Onun için 3 Aralık’ta yapılacak referandumda halkımızın görüşünü başvuracağız. Bunun için halkımızın evet oyu kullanmalarını istiyoruz. Referandumdan olumlu sonuç alırsak, halkımız rahatlayacak, suçluların işi zorlacak” dedi.
Dışişleri Bakanı Kristian Jensen de, başbakanın referandum kararı almasından büyük mutluluk duyduğunu dile getirerek, “Halkımıza çok net bir soru soracağız. Suçlular için yaşamı daha da zorlaştırmak istiyorlar ve Danimarka halkının daha güven içinde yaşamalarını istiyorlarsa evet demeleri gerekir” dedi.
Söz konusu ayrıcalığın kaldırılmasından yana olan parti liderleri Sosyal Demokrat Parti Başkanı Mette Frederiksen, Sosyalist Halk Partisi Başkanı Pia Olsen Dyhr, Muhafazakar Halk Partisi Başkanı Sören Pape Poulsen, Radikal Sol Parti Başkanı Morten Östergaard ve Alternatif Parti Başkanı Uffe Elbaek başbakana halkın referandumda evet yönünde oy kullanmaları için destek vereceklerini açıkladılar. Alternatif parti Başkanı Uffe Elbaek, hükümetin referandum kararına şartlı destek verdiklerini ancak evet oyu kullanılması konusunda seçmene tavsiyede bulunacaklarını söyledi.
‘Hayır’ diyen komünistlerle milliyetçilere Liberal İttifaklar da katıldı
Parlamentodaki siyasi partilerin çoğunluğu referandum konusunda hükümete destek verirken, azınlık hükümetine dışarıdan destek veren Danimarka Halk Partisi, Kızıllar ve yeşillerden oluşan Birlik Listesi ve Liberal İttifak Partisi hükümete destek vermeyeceklerini ve halkı hayır oyu kullanmaya ikna etmeye çalışacaklarını açıkladılar.
Son Avrupa Parlametosu seçimlerinde rekor düzeyde oy alan Danimarka Halk Partisi, halkın hukuk ve ortak polisiye alanındaki işbirliğine evet demesi durumunda Danimarka’nın mülteci politikasının tamamen AB’ye geçeceğini ileri sürdü.
Halk daha önce iki kez hayır demişti
Danimarka, 1972 yılında o zamanki adı Avrupa Ekonomik Topluluğu olan AB’ye olduktan bugüne kadar sekiz kez halk oylamasına gitti. 1992 yılında yapılan ve şu anda Danimarka’ya 4 ayrıcalığın tanınmasına neden olan Maastricht Antlaşması ile 2000 yılında yapılan Avrupa Ortak Para Birimi Euro’ya katılım oylamasına Danimarka halkı ‘hayır’ demişti.
Evet yanlıları şimdilik ağır basıyor
Danimarka’da yapılan en son kamuoyu yoklamasına göre her 10 kişiden 6’sı söz konusu ayrıcalığın kaldırılmasını istiyor.
