Dilin Sınırı ne?

15/04/2016 - 11:10 | Son güncelleme: 15/04/2016 - 11:10

55 güncelleme ile Danca dilindeki yeni gelişmeler.

55 statusopdateringer om det danske sprogs umådelige rummelighed

Hvor går gransen?- Dilin Sınırı ne?
Yazar Prof. Jørn Lund. Gads Forlag Yayınevi. 232 sayfa. 199,95 kr.

Her dilde olduğu gibi Danca dili de bir yenileşme süreci içinde. Ancak dilde görülen bu değişimlerin bir sınırı var mı? Dil nereye doğru gidiyor? Her ne kadar bu sorular Danca dili konusunda geçenlerde yayımlanan Hvor går gransen?- Dilin Sınırı ne? adlı kitapta Danca dili için soruluyorsa da aynı sorular Türkçe için de sorulabilir. Türkçe dilini yakından izleyenler çok iyi blirler. 1970’li yıllarda biz göçmenlerin Danimarka’ya geldiğimiz yıllarda konuşulan Türkçe ile bugünkü Türkçe arasında önemli gelişmeler oldu. Yeni yeni deyimler, sözcükler, ifade biçimleri bugün konuşulmakta olan dilin içine yerleşti. Danca’da da aynı durum söz konusu.

Bundan 15-20 yıl önce rahatlıkla kullanılan bazı normal deyimler, sözcükler bugün artık bir tabu oldu. Kitaptan örnek verilecek olursa ”zenci-neger”, tanımlamasını kullanmak bundan 10-15 yıl önce Danca’da çok normal iken, bugün, aşağılayıcı olduğu gerekçesiyle kullanılmaması gereken bir tanımlama. Ayrıca tabu olmayan ama artık zaman içinde eskimiş bir çok sözcük, tanımlama v.b. gibi artık ya çok az kullanılıyor ya da artık duyulmaz hale geldi. Bunlara ilişkin bir çok örnek, açıklamalarla bu kitapta veriliyor.

Konuşmalarda genellikle içi hemen hemen boş, kararsızlık içinde olunduğunu gösteren, cümleyi doldurmaktan başka bir anlamı olmayan, ”, ..denilebilir ki..”, ”..belki de..”, ”..nasıl söyleyeyim..” gibi bir sürü sözler kullanılır. Prof. Jørn Lund, konuşmalarda bu tür söylemlerin kaçınılmaz olduğunu kabul ediyorö ancak bu tür cümle doldurmaktan başka bir anlamı olmayan sözcüklerin kullanımına bira sınır konulması salık veriyor. İçeriği ile uyuşmayan yanlış kullanılan deyişlerin artık düzeltilmesi gerektiğini vurguluyor ve bunlara da örnekler veriyor.

Oku: Nobel Edebiyat Ödülü Bob Dylan'ın oldu

Profesörün kafayı en çok taktığı noktalardan biri de telaffuzlarda son 10-15 yıldır görülen gevşeklik. Bu gevşekliği Danca’yı yozlaştırmak olarak gören Prof. Jørn Lund buna bol bol örnekler veriyor.

Aslında Danca’yı yüksek düzeyde kullananların dil kullanımındaki incelikleri, ustalıkları görebilmeleri açısından oldukça yararlı bir kitap