Yaşamla ölüm arasındaki ince bir çizgi olan kalp masajı Danimarkalı ünlü futbolcu Christian Eriksen’i hayata döndürdü
Doç. Dr. Vakur BOR
vakur@haber.dk
Hepimizi şoka sokan Danimarka’lı ünlü futbolcu Eriksen’in futbol sahasında aniden yere düşüşü ve daha sonra kalbinin durması yediden yetmişe dünya çapında bütün sporseverleri etkiledi. İzlediğimiz görüntülere ve Danimarka takımı doktorlarının yaptığı ilk açıklamaya göre Eriksen sahada yere düştükten sonra nefes alabiliyor ve nabzı atıyordu. Ancak kısa süre sonra kalbi duruyor ve kalp masajı ve defibrilasyon yardımıyla yaşama döndürülüyor ve normal kalp ritmi sağlanıyordu. Bunların hepsi 10 dakika gibi kısa bir sürede gerçekleşmişti. Sahadan sedye üzerinden çıkarıldığında başı dik ve gözleri açıktı.
Herkesi cok şaşırtan ise elit, başarılı ve sağlıklı olması gereken bir sporcunun nasıl olur da kalbi durabilirdi? Elit sporcuların büyük uluslararası turnuvalarda kalbinin ani olarak durması her 100.000 sporcudan yedisinde görülmektedir. Eriksen’in, düşmesine benzer görüntüler aslında futbol sahalarında daha önce de görülmüştü. Herhangi bir kalp rahatsızlığı olmayan Tottenham’ın orta saha oyuncusu Fabrice Muamba 2012 yılında benzer bir duruma maruz kalmıştı. Newcastle’ın eski orta saha oyuncusu Cheick Tiote, 2017’de kalp krizi geçirdikten sonra bir antrenman sırasında hayatını kaybetmişti.
30 yaşın altındaki herhangi bir sporcu için en büyük risk ani kalp durmasıdır ve genellikle anormal kalp ritmine neden olan hipertrofik kardiyomiyopati adıyla bilinen kalp rahatsızlığı bu duruma sebep olabilir. Bu genellikle kalp kasının duvarlarının kalınlaşmasıyla oluşan be genellikle kalıtsal olan bir kalp hastalığıdır. Kalınlaşan kas, kalbin elektrik sistemini bozarak hızlı veya düzensiz kalp atışlarına neden olabilir ve bu da ani kalp durmasına neden olabilir.
Her ne kadar profesyonel sporculara sıkı bir sağlık taraması yapılsa da, son çalışmalar tüm kalp anormalliklerini bu taramalarda tespit etmenin mümkün olmadığını göstermiştir. Ağustos 2013’ten Ocak 2020’ye kadar Christian Eriksen Tottenham için oynarken doktoru olan ve Londra’da St. George’s üniversite hastanesinde kardiyolog olarak çalışan Dr. Sanjay Sharma ‘ ya göre Eriksen’in daha önce tespit edilmiş herhangi bir kalp rahatsızlığı yok. Dr.Sanjay Sharma, kalıtsal kalp hastalığı ve sporcuların taranması konusunda uzmanlaşmış bir doktor, yaptığı açıklamada şunları söylüyor: “Görmediğimiz bir şey var mı diye tüm test sonuçlarına geri döndüm ve 2019 yılına kadar yaptığım tüm test sonuçlarınin hepsinin normal olduğunu tespit ettim”.
Danimarka Futbol Federasyonu (DBU) Perşembe günü, yaptığı açıklamada Christian Eriksen’in kalp durmasının nedenini kardiyak aritmi olarak da bilinen kalp ritim bozukluğu olduğunu açıkladı ve kalbine kürdan kutusu boyutunda defibrilatör görevi gören bir ICD cihazı yerleştirildiğini duyurdu. Bu cihazın takılması nispeten küçük bir işlemdir ve gelecekte ortaya çıkabilecek kalp durması riskini azaltmak amacıyla takılır. Kalbe yerleştirilmiş bir defibrilatör kalp atış hızını izler ve kalp aniden çok hızlı atarsa ve kalp durması riski yüksekse, elektrik şoku verebilir. Hastanın kalp ritmi bozukluğu veya kalp durması durumunda defibrilatör görevi gören bu cihaz kalp ritmini yeniden başlatır ve normale döndürür. Bu cihazı kalbin doğru ritimde atmasını sağlayan bir güvenlik ağı gibi düşünebiliriz.
Bugün yaklaşık 10.000 Danimarkalı böyle bir cihazla birlikte yaşamını sürdürüyor. Bunlar kalp pompası işleviyle ilgili sorunları ve kalp durması riski olan çoğunlukla yaşlı insanlardır. Ancak kalp ritmi bozukluğu riski olan genç insanlara da Eriksen ‘e önerildiği gibi ICD cihazi kullanması önerilmektetir.
Şu anda bütün spor severler Christian Eriksen’in spor kariyerini merak ediyor. Uzun vadede ICD kullanması Christian Eriksen’in futbol kariyerini durdurması gerektiği anlamına gelmiyor. Hollanda milli takım oyuncusu Daley Blind şu anda ICD cihazi ile Avrupa Futbol Şampiyonasına katılıyor. Norveç milli takım antrenörü Ståle Solbakken ve hentbolcu Anja Andersen de ICD kullanarak elit spor kariyerlerinde devam ettiler. Ancak Christian Eriksen’in şu anda İtalyan Inter ile bir sözleşmesi var ve İtalyan futboluna dönmesi zor olabilir, çünkü İtalya’da ICD ile futbol oynamak İtalyan spor hukukuna göre yasak ve mümkün değil.
Christian Eriksen’in profesyonel bir sporcu olarak geleceği hakkında kesin bir şey söylemek için henüz çok erken. Kardiolog meslektaşlarımızın gelecek günlerdeki yapacakları daha ileri araştırma sonuçlarıyla Christian Eriksen’in kalbinin durmasına neden olan kardiyak aritmi olarak da bilinen kalp ritim bozukluğunun neden ortaya çıktığı belirlenecektir. Ancak bu üzücü olay bize kalp masajının ölümle yaşam arasında ne kadar önemli bir ince çizgi olduğunu bir kez daha hatırlattı. Danimarka’da Eriksen’in kalp durmasından sonra ilk yardım kurslarına büyük bir ilgi olduğu ve alışılmadık sayıda insanın gönüllü olarak kayıt olduğu açıklandı.
Herkesin başına gelebilecek böyle bir olayda hepimize sorumluluklar düşüyor. Danimarka’da her yıl yaklaşık 5000 kişi hastane dışında kalp durması geçiriyor. Kalp masajının nasıl yaşam kurtardığını gözlerimizle gördük. Eğer bilmiyorsak artık vakit geçirmeden ilk yardım kurslarına katılarak doğru kalp masajını öğrenelim. Farklılık yaratıp böyle bir durumla karşılaştığımızda doğru kalp masajı yaparak yaşamla ölüm arasındaki o ince çizgiyi yaşam tarafına kaydıralım.
Sağlıklı günler dileklerimle.
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.