🔊 Sesli dinle

Norveç’te onlarca aktivist, kuzey ülkelerinin yerlileri olarak bilinen Samilerin ren geyiği yetiştirmelerini engellediği gerekçesiyle rüzgar tirbünlerinin yer aldığı çiftliklerinin kaldırılması için gösteri düzenledi.

Aralarında komşu Finlandiya ve İsveç’ten gelen Sami topluluğu mensuplarının da olduğu onlarca kişi, Norveç’in başkenti Oslo’daki Başbakanlık Ofisi önüne toplandı.

Göstericiler, hükümetin Fosen bölgesindeki rüzgar tirbünlerinin kaldırılmasını ve arazinin ren geyiği çobanlarına bırakılmasını talep etti.

Aksi takdirde protestolarına devam edeceklerini açıklayan göstericiler, yeşil enerjiye dönüşün insan hakları ihlaline mal olmaması gerektiğini vurguladı.

Sami geleneğinde “güçlü bir ihtilafın” varlığını simgeleyen renkli parlak giysiler giyen protestocuların geceyi Başbakanlık Ofisi önünde geçirmeyi planladıkları belirtildi.

Aktivistler şubat ayında Petrol ve Enerji Bakanlığı dahil çok sayıda bakanlığın girişinde gösteriler düzenlemişti. Gösterilerin ardından Norveç hükümeti, mahkeme kararına rağmen rüzgar tirbünleri çiftlikleri konusunda adım atılmadığı için özür dilemişti.

Başbakan Jonas Gahr Store, 3 Mart’ta aktivistler ile yaptığı görüşmede “devam eden insan hakları ihlallerinin” olduğunu kabul etmişti.

Çoğu gençlerden oluşan ve Samilerin haklarını savunmak için başkent Oslo’da belli aralıklarla gösteriler düzenleyen grup, rüzgar tirbünü çiftliklerinin 2021’deki mahkeme kararına rağmen çalışmayı sürdürmesini protesto ediyor.

Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın yerlileri Samiler

Daha önce “Laplar” olarak isimlendirilen ancak bu adın aşağılayıcı olduğunu düşünen Samiler, Norveç, İsveç ve Finlandiya’nın yerlileri olarak biliniyor.

Norveç’in de aralarında bulunduğu İskandinav ülkelerinde uzun yıllardır yerleşik etnik bir grubu temsil eden Samiler, Ural-Altay dil ailesinin Fin-Ugor koluna bağlı dillerini konuşuyor.

Samiler, kültürlerini ve kimliklerini korumak için mücadele veriyor. Temel geçim kaynağı ren geyiği yetiştiriciliği olan Samiler, Norveç’te bu nedenle büyük sıkıntı çekiyor.

Samiler, yaşadıkları bölgede kurulan Avrupa’nın en büyük karaüstü rüzgar türbinleri nedeniyle geleneksel geçim kaynakları olan ren geyiği yetiştiriciliğini yapamadıklarını savunuyor.

Sami kültürünün merkezinde kimliklerinin devamı için hayati öneme sahip ren geyiği besiciliği bulunuyor.

Besicilik alanlarının azalması ve çevre tahribatı, Samilerin yaşamlarını idame ettirmelerinin önündeki en büyük engel olarak görülüyor.

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra bulundukları ülkelerde Samilere yönelik ırkçı uygulamalar görülmeye başlanırken Sami dili konuşanların çocuklarının zorla yatılı okullara alındığı ya da kötü muameleye maruz kaldığı kaydediliyor.

Samiler, bugün Finlandiya’da seçilme, dil ve kültür haklarına sahip ancak topraklarının tam kontrolü Samilere ait değil.

Finlandiya, geçmişte yaşananlardan ötürü Samilerden özür dilemezken, Norveç ve İsveç, 1990’larda kötü muamele nedeniyle yerli topluluktan özür dilemişti.

(AA)