Danimarka’da hükümet kanadının açıkladığı rakamların aksine ülkede zengin ile yoksul arasındaki uçurum giderek büyüdüğü ortaya çıktı. Liberal- sağ kanat ise ”iş olanakları ve refah artıracak reformlar yapılırken dengesizlik olması doğaldır, hükümeti destekliyoruz” dedi.
Cengiz KAHRAMAN
Danimarka İstatistik Kurumu’nun Ginikoefficient adını verdiği ve ülkedeki gelir dağılımı ölçümünden elde edilen rakamlara göre, 2012 yılından günümüze kadarki dönemde ekonomik dengesizlik anormal derecede büyüdü. Bu da hükümetin işbaşı yaptığı yıldan buyana zengin ile yoksul arasındaki dengesizliğin arttığını gösteriyor.
Ekonomik eşitsizlik 1990 yıllarda büyümeye başlamış, 2000’li yılların başında merkez sağ-liberal hükümetin başa geçmesiyle yüzde 22’den yüzde 27,7’ye yükselmişti.
İstatistik Kurumu’nun rakamlarına göre, çalışan ortalama bir Danimarkalının eline geçtiğimiz yıl daha fazla para geçtiğini, ancak Danimarkalıların yaptıkları harcamaların da arttığını gösteriyor. Bu aynı zamanda normal gelirin yüzde 60 ve altında gelir elde eden kesimi de etkilediğini, zira gelirin düşük olmasına rağmen fiyatlardaki artış nedeniyle giderlerde de artışın büyümesinin dengesizlik yarattığı ifade ediliyor.
Hükümet iktidara geldiği yıl yaptığı ilk vergi reformunda, zenginlerden alınan yüksek vergi sayesinde işsizlere verilen sosyal yardımı finanse ediyordu. Ancak bunu yaparken de işsizlere verilen işsizlik parasında ve sosyal yardımda yapılan ödeneklerde kısıtlamaya gitmişti.
Sol partiler tepkili
İktidardaki Sosyal Demokrat, Liberal Sol Parti koalisyonuna en büyük eleştiri ise hükümete dışarıdan destek veren sol partiler Birlik Listesi ve Sosyalist Halk Partisi’nden geliyor.
”Hükümet seçmenine ihanet etti. Eşitsizlik, Helle Thorning-Schmidt’in başbakanlık koltuğuna oturması ve Bjarne Corydon’un Ekonomi’nin başına geçmesinden sonra giderek büyümeye başladı. Bu halka yapılan en büyük ihanettir” diyen Birlik Listesi siyasi sözcüsü Johanne Schmidt-Nielsen, hükümetin bir an evvel kendisini toparlaması gerektiğini, işsizlik ödeneğindeki kurallarda değişikliğe gitmesini ve vergi reformunu gerçekleştirmesini istedi.
Sosyalist Halk Partisi parlamento grup başkanı Jonas Dahl da, artan dengesizlik gelişmelerinden endişe duyduklarını dile getirdi ve ”Eşitsizliğin önüne geçilmesi için üzerimize düşeni yapmalıyız. Eşitsizliğin artması ülkedeki ekonomik gelişmeye zarar verir ve ekonomisi kötü olan halkın alım gücü de azalır” dedi.
Ekonomik eşitsizlik daha da artacak
Sol kanat partiler hükümete yönelik eleştirilerinde seslerini yükseltirlerken, ana muhalefet Partisi Liberal Parti Venstre ve liberal düşünce kuruluşu CEPOS hükümete ekonomik eşitsizliği giderme konusunda yaptığı reformlardan dolayı destek çıktı.
CEPOS’tan yapılan yazılı açıklamada, ”Thorning hükümeti eşitsizlik sorununu giderme konusunda doğru olanı yaptı. Hükümet bir taraftan iş olanakları ve refah sağlayan reformlar yaparken eşitsizliğin de olacağını kabul etti. Bugün 34 OECD ülkesi arasında eşitsizliğin en düşük olduğu dört ülkeden biriyiz. Eşitsizlik en çok SU adı verilen öğrenci kredisinde ve sosyal yardımda karşımıza çıkıyor. Politikacıların gelecek yıllarda yapacakları yeni reformlarda ekonomik eşitsizlik daha da artacak. Reformlarla insanları çalışmaya özendirmek, eşitsizliği doğuracaktır. Ancak bütün bunlara rağmen eşitsizliğin en düşük olduğu ülke olmaya devam edeceğiz.
