Finlandiya ve Ä°sveç iki tarafsız Ä°skandinav ülkesiydi ancak Rusya’nın Ukrayna’yı iÅŸgali ile öylesi bir alarm durumuna geçtiler ki bugün ciddi ÅŸekilde NATO’ya katılmayı ele alıyorlar.

Rusya ise bu iki ülkeyi, bunu yapmamaları konusunda uyardı ve teknik bir askeri yanıt verileceği tehdidini duyurdu.

Peki bu baÄŸlamda, Ä°sveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılımı, Avrupa’yı daha mı güvenli yoksa daha mı tehlikeli bir yer yapar?

BBC Türkçe’de yeralan BBC Güvenlik Muhabiri Frank Gardner’in haberine göre, iki ülke de NATO üyeliği için kriterlerden demokratik olma şartını yerine getiriyor. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, iki ülkeyi de kolları açık bir şekilde karşılayacaklarını söyledi.

ABD kara kuvvetlerinin Avrupa komutasını yürütmüş emekli bir korgeneral olan Ben Hodges, Ä°sveç ve Finlandiya’nın katılımının olumlu olacağı görüşünü dile getiriyor: “Ä°ki ülke de güçlü demokrasiler ve askeri olarak da çok iyi durumdalar. Ehil ve modern orduları var ve seferberlik sistemleri de çok ileri bir seviyede”.

Aslında Finlandiya örneÄŸinde, askeri entegrasyon hali hazırda sürüyor. Ä°ngiliz tank birlikleri ile Fin zırhlı birlikleri yakında zaman önce birlikte tatbikat yaptılar. Litvanya, Estonya ve ABD’nin de katılımıyla.

Peki iki ülkenin birliÄŸe katılımı nasıl bir problem yaratabilir? Rusya ya da daha açık ifadeyle Putin, NATO’yu bir savunma ittifakı olarak görmüyor. Tam tersi, ona göre örgüt Rusya’nın güvenliÄŸine bir tehdit unsuru.

Kendisi bir KGB ajanıyken Sovyetler BirliÄŸi içinde olan Litvanya, Estonya ve Letonya gibi ülkeler bugün birliÄŸin parçası. Sınırlarının yalnızca yüzde 6’sı NATO ülkeleri ile olmasına karşın Kremlin, kendini çevrelenmiÅŸ ve tehdit altında görüyor. Putin, 24 Åžubat’ta askerlerini Ukrayna’ya göndermeden kısa süre önce, Avrupa güvenlik haritasının yeniden çizilmesini talep etti.

NATO birliklerinin Avrupa’nın doÄŸusundan çekilmesini istedi ve yeni ülkelerin de birliÄŸe alınmamasında ısrarcıydı. Ancak iÅŸgal tam tersi etki yaptı.

Onlarca yıldır tarafsız olan İsveç ve Finlandiya, 5. madde ile özdeşleşmiş bu birliğe katılarak, daha güvende olup olmayacakları üzerinde yeniden düşünmeye başladı. Bu madde, üye ülkeye yapılan saldırıyı, tüm ittifaka yapılmış sayıyor.

Finlandiya’da yapılan bir araÅŸtırma ülkenin yüzde 62’sinin birliÄŸe katılma tarafında olduÄŸunu gösterdi.

Katılma yanlısı görüş

Yalnızca askeri açıdan bakılırsa, Finlandiya ve Ä°sveç’in olası üyeliÄŸi, NATO’nun Rusya karşısında sayıca çok geride olduÄŸu Kuzey Avrupa bölgesinde ciddi bir katkı yaratır.

Emekli Korgeneral Ben Hodges’a göre iki ülke de, Kutup bölgesinde savaÅŸ konusunda uzmanlaÅŸmış durumda. Ä°ki ordu da, Ä°skandinavya’nın donmuÅŸ ormanlarında savaÅŸma ve hayatta kalma konusunda sürekli eÄŸitim yapıyor.

Rusya 2. Dünya Savaşı’nda Finlandiya’yı iÅŸgal ettiÄŸinde, Finler Ruslar’a karşı esaslı ÅŸekilde karşı koymuÅŸ ve düşmana çok kayıp verdirmiÅŸti.

CoÄŸrafi olarak da Finlandiya’nın pozisyonu, NATO’nun savunması noktasında çok önemli bir boÅŸluÄŸu dolduruyor ve Rusya ile birliÄŸin sınırını iki katına çıkarıyor.

Siyasi olarak da Putin’e, bağımsız bir ülkeyi iÅŸgal etmenin neredeyse tüm Avrupa’yı birleÅŸtirdiÄŸi sinyalini gönderiyor.

Katılmama yanlısı görüş

Burada riskli olan durum, Rusya’nın dibindeki bu geniÅŸlemenin, Kremlin’i alarm durumuna geçirmesi ve bir ÅŸekilde buna yanıt verilecek olması. Putin, olası bir geniÅŸlemede, “teknik askeri önlemler” alınacağı uyarısında bulunduÄŸunda bunun iki anlama gelebileceÄŸi düşünüldü:

Sınırlarını askerle güçlendirmek ve Batı topraklarına yakın noktalara füze sistemleri yerleÅŸtirmek ile Ä°skandinavya’yı hedef alan siber saldırıları artırmak.

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, Finlandiya ve Ä°sveç’in NATO’ya katılmasının Avrupa’ya daha fazla güvenlik getirmeyeceÄŸi uyarısını yaptı. Putin ve danışmanları, çok da yanlış olmayan bir ÅŸekilde, Ukrayna’yı ele geçirme planlarını bozmakla ilgili NATO’yu suçluyor.

Kuzey cephesindeki bu geniÅŸlemenin, Rusya’nın güvenliÄŸine varoluÅŸsal bir tehdit olduÄŸunu düşünmesi halinde Kremlin’in ne tepki verebileceÄŸini gerçekten bilmek mümkün deÄŸil.