🔊 Sesli dinle

Danimarka-Türkiye Şiir Gecesi “Kış Işığı” ile kültürleri buluşturuyor. Başkent Kopenhag’daki Union KBH, şiir ve müzikle dolu eşsiz bir geceye ev sahipliği yapıyor

Hüseyin DUYGU
huseyin.duygu@haber.dk 

Danimarka’da geleneksel hale gelen ve Nørrebro semti yerel yönetiminin katkılarıyla, ayrıca Haber.dk ve Danturk.com internet gazetelerinin medya sponsorluğu ile gerçekleşen “Kış Işığı” başlıklı Danimarka-Türk şiir akşamı etkinliği, bu yıl da şiir ve müziğin bir araya geldiği unutulmaz bir gece vaadiyle kapılarını açıyor.

Etkinlik, 23 Ocak Perşembe akşamı saat 19.00”a Kopenhag’ın Nørrebro semtindeki Nørre Allé 7 adresinde bulunan Union KBH’de gerçekleşecek.

Bu özel geceye, Danimarkalı ve Türk şairler kendi eserlerini ve hikayelerini izleyicilerle paylaşmak üzere katılıyor. Şiir ve müziğin bir arada sunulacağı etkinlik, farklı dillerden ve kültürlerden gelen ozanları buluşturan, şiir ve müziğin bir arada sunulacağı bu etkinliğe konuk olacak sanatçıları biraz daha yakından tanıtmak istedik. rak unutulmaz bir akşam yaşatmayı hedefliyor.

İşte konuk ozanların hikayeleri ve şiirleri:

AHMET TELLİ

Ahmet Telli’nin şiiri, geleceğe kalabilecek şiirdir. Yaklaşık 40 tane şiiri günümüzde tanınmış sanatçıların sesiyle türkü olarak dile getiriliyor. Grup Yorum, Selda ve öteki sanatçılar çalıp söylüyor Ahmet Telli’nin şiirlerini.

Ahmet Telli’nin şiiri, sevdanın, kavganın ve umudun şiiridir. İnsanlığın çeşitli biçimlerde gündeminde olan konular, Ahmet Telli’nin şiirinde özgün bir anlayış ve ustalıkla işlenmiştir. Onun ele alıp işlediği güncel konular, evrensel  temaların belli bir dönemdeki görünümüdür. Güncelliği  işlerken geçmiş ve gelecekle kurduğu ilişki onun şiirini kalıcı kılabilecek özellikleridir.

Bana göre bir şairin/yazarın ne ölçüde tarihe mal olacağı, bir ölçüde, tarihin ne yönde ilerleyeceğine bağlıdır. İnsanlığın binlerce yıllık birikiminin, kültürün, bilimin ve uygarlığın ebedi olarak kapitalizmin sınırlarına hapsedilemeyeceğini düşünüyorsak, iyi şiir için de iyimser olabiliriz. İnsanlık eşit, özgür ve adil bir dünya  için sesini yükselttikçe şiir ve sanat da yaşayacaktır.

Ahmet Telli’nin şiirlerine gereksinimiz var. Onun sözcükleri, sevinçli ya da üzüntülü bir anımızda, bir sevdada, bir kavgada bizim elimizden tutabilir. Haksızlığa karşı öfkemize, sömürüye karşı mücadelemize, geleceğe olan umudumuza ortak olabilir.

12 Eylül rejimi tarafından 1980 yılında  idam edilen Erdal Eren  için ”Nidâ” adlı şiirinin son dizelerinde şöyle diyor:

…Hayatın bir hikâyesi  varsa bizimki biraz da bu idi işte
Ölüm en gencimizden yakaladı, on yedisindeydi

PEN 2020 Şiir Ödülü Ahmet Telli’ye Armağan Edildi

Geçen yıl Çankaya Belediyesi’nin düzenlediği 1. Ahmet Say Müzik ve Edebiyat alanında yarışmasız, edebiyat ödülü şair, yazar ve düşün insanı Ahmet Telli’ye verildi..

Carsten Jensen

Carsten Jensen, Danimarkalı yazar, gazeteci ve profesördür. Çok sayıda roman, eleştirel deneme, makale ve seyahat kitabı yayımlanmıştır. Carsten Jensen, 1996’da yayınlanan DÜNYAYI GÖRDÜM ve 1997’de yayınlanan BİR YILDIZ DUYDUM ile büyük bir popülerlik kazandı ve 2006’da yayınlanan BİZ BOĞULMUŞ ve 2007’de yayınlanan SON YOLCULUK adlı romanlarıyla da popülerlik kazandı. Danimarka’nın en çok okunan yaşayan yazarlarından biri.

2015 yılında Carsten Jensen, İLK TAŞ adlı romanını yayınladı. Savaşın, sürekli ölüm tehlikesi altında bir arada yaşayan insanlara neler yaptığını, dostlukları, ihanetleri ve felaketleri anlatan sert bir hikaye. Carsten Jensen, 2016 yılında Norveçli Anders Hammer ile birlikte şu anda SON BULANMAYAN SAVAŞ – AFGANİSTAN’DAN RAPORLAR adlı kitap üzerinde çalışıyor. Derinlemesine ve

İşgalden sonra Afganistan’ın nerede olduğuna dair bir bakış açısı. İkili, 2013 ve 2016 yıllarında birlikte ülkeye giderek okulları, hastaneleri, adliyeleri ve hapishaneleri ziyaret etmiş, savaştan derinden etkilenen ve hâlâ etkilenen insanlarla konuşmuşlardı. İsrail’in Gazze katliamını kınayan ve protesto eden aydınların başında geliyor.

Carsten Jensen birçok ödüle layık görüldü, bunlardan bazıları: 2010 yılında Olof Palme Ödülü’ne, 2012 yılında ise Søren Gyldendal Ödülü’ne layık görüldü. Carsten Jensen’in romanlarınin pek çok ülke diline  çevrildi. İLK TAŞ ve BİZ BOĞULANLAR kitapları Türkiye’de yayımlandı.

Karsten Bjarnholdt
Karsten Bjarnholdt, derin felsefi düşüncelerle günlük hayata dair gözlemleri birleştirme yeteneğiyle tanınan Danimarkalı bir şairdir. Eserleri, okuyucuyu derin düşünmeye davet eden sade ama güçlü bir dil kullanımıyla öne çıkar. Bjarnholdt, birçok şiir kitabı yayımlamış olup modern Danimarka şiirindeki benzersiz sesiyle tanınmaktadır.

İnce Düşünceli…

Sen yiyebilirsin
yemeğini, aşkım
sebzelerinle sen
gözlerde tatlı melodiler gibisiniz

baykuşların geceleri gizlenir!
Sen yiyebilirsin yemeğini
sebzelerin ve öpücüklerin
ay ışığına eşlik etsin

tüm sabahlarımızda, yumurta olurdu
ve dilimizdeki çiçekler
uçuşurdu aramızda.
sonsuza dek hayat seninle var

sen yiyebilirsin
sebzelerini – bir sanattır
yeryüzünde basit yaşamak
işte biz de böyle kaybolabiliriz

mutlu bir şekilde.

Marianne Larsen

Marianne Larsen, 1951 yılında Kalundborg’da doğmuş bir Danimarkalı şairdir. Deneysel ve toplumsal meselelerle ilgilenen eserleriyle tanınır. 1968’de Hvedekorn dergisinde yayınlanan yazısıyla edebiyat dünyasına adım attı, 1971’de ilk şiir kitabı “Koncentrationer”i yayınladı. 40’tan fazla şiir kitabıyla, dilin sınırlarını zorlayan, sürealist düş görüntülerini toplum eleştirisi, feminizm ve dezavantajlı grupların savunusuyla birleştiren bir tarzı vardır. Eserleri, değişim arayışı ve umut dolu bir bakışla öne çıkar.

Yeni kurulan bir ailenin
beş dakikalık etkili dinlenme hakkı var.
Bunu sadece acil durumlarda kullanıyorlar.
En son bir alışveriş merkezinde kullandılar bu hakkı.
Yetişkinlerin bacakları ebedi zulmün etkileri ile dünya dehşetinden titrediğinde

Sırtları dik, gözleri kapalı bir yogocu gibi yere oturdular.
Buzdolabı tezgahları arasında meditasyon yapan bebekli müşterilerin gibiydi gözleri.
Gözleri kapama doğru bir şekilde başladı ve beş dakika sonra gözler tekrar açıldı
Cihaz özellikle küçük ailelere yöneliktir
Yemek öncesi yorgunluktan kısa bir mola için.

Bir parkta insanlar yürüyor ve önlerindeki havaya notalar çiziyorlar.
İşaret parmaklarıyla.
Fırtınada hışırdayan yaprakların sesi için nota, yargıya vararak
ağaçların ve rüzgarın hayatı
işaret parmaklarının bütün hareketlerinde.
Bugünkü senfoninin şehir parkında icrası sırasında.
Şehir tarlada, tarla yeryüzünde, yeryüzü kürede,
Dünya uzayda çok uzaktadır.
Ve böylece bir parkta insanlar yürüyor ve havaya müzik çiziyor
Kendisinden önde.

Şair Niels Hav

Danimarkalı şair Niels Hav, 1949 yılında Danimarka’nın Jutland yarımadasında doğdu. Piyano sanatçısı Bijorkoe ile evli olup Kopenhag’da yaşıyor ve geçimini yazarlıkla sürdürüyor. Kitapları çeşitli dillere çevrildi. Türkçe’deki tek kitabı Kopenhag Kadınları, Yasakmeyve Yayınları’ndan çıkmıştı. Türkiye’de birçok ozanla dostluk ilişkisi olan Hav, Uluslararası İstanbul Şiir Festivali kapsamında ülkemize de gelmişti. Şiir ve öyküleriyle Danimarka’nın en önemli edebiyatçılarından biri olarak tanınıyor. Başta Danimarka Sanat Konseyi Şiir Ödülü olmak üzere birçok ödüle değer görüldü. Yazıları ve şiirleri genellikle Hüseyin Duygu tarafından Türkçe’ye çevriliyor.

Bütün Şemsiyelerim İstanbul’dan
Şemsiyelerimin hepsini İstanbul’dan aldım
Bursa’dan aldığım tek şemsiye dışında

Ne zaman yolum düşecek olsa İstanbul’a
Havanın güneşli olacağını düşünürüm
İstanbul imgesi böyledir bende
İstanbul daima güneşle yıkanır

Ama her seferinde
Sağanak altında
Yeni bir şemsiye
Pazarlığında bulurum kendimi

Bursa’dan aldığım tek şemsiyeyi de
İstanbul’da unuttum işte.

Yazar-çevirmen Hüseyin Duygu

65 yaşındaki yazar-çevirmen Hüseyin Duygu, 1984 yılından beri Danimarka’da yaşıyor. Yüksek eğitimini Danimarka’da alan Duygu, eğitim sisteminde 30 yıl çalıştı. Danimarka Yazarlar Birliği üyesi olan Duygu, bir ayağı Danimarka bir ayağı Türkiye’de olan yazar ve çevirmenimiz. Duygu, pandemi dönemi hariç otuzbir yıldır Kopenhag’da her yıl, Danimarka’da gelen haline gelen Türk ve Danimarkalı şairlerin katıldığı Danimarka-Türk Şiir geceleri ve edebiyat sohbetleri düzenledi. Duygu, zaman zaman Türkiye’de de benzeri etkinlikler düzenliyor. Duygu’nun meslek kitabından, şiir antolojisine kadar 10’a yakın kitabı yayınlandı. Duygu, Danca’dan Türkçe’ye, Türkçe’den Danca’ya öyküler, şiirler çeviriyor. Hüseyin Duygu’nun kimi kitaplarının sizde de bulunduğu bilgisi bana verilmişti.

İbrahim Kamberoğlu´ndan Hüseyin Duygu’ya

Şemsiyeden Düşen Şiir

Ne zaman yağmura tutulsam
Niels Hav’ın unuttuğu şemsiyeleri
Arasam diyorum

Bulursam sözüm söz
Pazarlıksız yarı fiyatına
İstiklalde beklerim

Müzisyen Fuat Talay

Fuat Talay, Türkiye’de müzik öğretmenliği eğitimi aldı, 90’lı yılların sonlarında İsveç’e geldi ve müzik çalışmalarını İsveç’te devam ettirdi. Talay, Danimarka ve İsveç’te değişik müzik gruplarıyla müzik çalışmaları yaptı. Talay, Türkiye’de başladığı müzik öğretmenliği eğitimini Kopenhag’da tamamlayarak müzik ve bağlama öğretmenliği yapmaya başladı. Fuat Talay “Efkar – Back to Anatolian”, “Sofisticated”, “Sofisticated”in ikinci albümü ve son olarak da “İz” adlı albümünü çıkardı.