🔊 Sesli dinle

Milli İstihbarat Akademisi’nin ilk raporu yayımlandı. Raporda, aralarında Danimarka ve İsveç’in de bulunduğu batılı ülkelerdeki aşırı sağ hareketler mercek altına alındı. Milli İstihbarat Akademisi, ‘Batılı Ülkelerde Aşırı Sağ Hareketler’ raporunda “İslam ve Türk karşıtlığının arttığı” belirtildi.

Milli İstihbarat Akademisi tarafından hazırlanan, ‘Batılı Ülkelerde Aşırı Sağ Hareketler 2023 Değerlendirme Raporu’ yayımlandı.

Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) internet sitesinde yayımlanan raporda, son 15 yıldır yükselişte olan aşırı sağ hareketler ve aşırıcı faaliyetlerde bulunan eylemler ele alındı.

Raporda, 2023 yılı içerisinde aşırı sağ bağlamında en hareketli ülkeler arasında sırasıyla, Danimarka, ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Avustralya, İsveç, Hollanda, Fransa ve Avusturya’nın bulunduğu belirtildi.

Göçmenler ve Müslümanların bu dalganın öncelikli hedefi haline geldiği yazılan raporda, ‘kutsal değerlere ve kitaplara yapılan saldırılara karşı sessiz kalınarak resmi önlemler getirilmemesinin, Batı’da aşırı ideolojilerin kurumsallaşma riski’ olduğu ifade edildi.

‘Avrupa’da İslam karşıtlığının Türk karşıtlığı ile özdeşleştirilme çabaları olduğu’ belirtilen raporda, gerçekleştirilen çok sayıda İslam karşıtı eylemde, Türklere ve Türkiye’ye de atıf yapıldığının gözlemlendiği yazıldı.

‘İSLAM VE TÜRK KARŞITLIĞININ EN YOĞUN YAŞANDIĞI BÖLGE AVRUPA’

Rapora göre, 2023’te İslam ve Türk karşıtlığının en yoğun yaşandığı bölge Avrupa olarak gösterildi. Almanya’da camilere gönderilen tehdit mektupları ve İskandinav ülkelerinde Kur’an-ı Kerim yakma eylemleri hatırlatıldı.

Başta Danimarka olmak üzere özellikle İskandinav ülkelerinde ön plana çıkan bu eylem eğiliminin yaz aylarında ivme kazandığı belirtilen raporda, Ağustos 2023 sonlarında Kur’an-ı Kerim yakılmasını yasaklamak amacıyla, “ifade özgürlüğünü sınırlamayacak” şerhiyle kamuoyuna bir yasa tasarısı sunduğu hatırlatıldı.

Türkiye karşıtı eylemlerin ise diplomatik misyonların önünde değil, daha çok Türklerin yoğun yaşadığı bölgelerde veya camiler önünde yapıldığı ifade edildi.

Söz konusu tasarının, 7 Aralık 2023’te parlamentoda kabul edildiği ve 13 Aralık 2023’te ise yürürlüğe girdiği anımsatılan raporda, provokatif eylemlerin gerçekleştirildiği diğer ülkelerin de süreç içerisinde kendi güvenlik önlemlerinde belirli revizyonlara imza attığı ifade edildi.

Türkiye’de gerçekleşen genel seçimler sonrasında Hollandalı ırkçı siyasetçi Geert Wilders’in, sosyal medya hesapları üzerinden yayımladığı videoda, Hollanda’da yaşayan Türkiye vatandaşlarına yönelik ifadeler kullanması örnek gösterildi.

Aşırı sağın yoğunlaştığı kitle 13-18 yaş arası gençler

Aşırı sağcıların propaganda faaliyetlerinde yoğunlaştığı kitlenin 13-18 yaş arası gençler olduğuna işaret edilen raporda, oyun platformları başta olmak üzere, sosyal medya uygulamaları ve fitness kulüpleri aracılığıyla eleman temini faaliyetleri yürütüldüğü belirtildi.

Aşırı sağcı gruplar açısından en etkili görülen ortak yöntemler arasında sansasyonel “yalnız aktör” saldırılarının yer aldığı vurgulanan raporda, bu tarz saldırıların genellikle bireysel olarak gerçekleştirilmekle birlikte, gruplar tarafından teşvik edildiği ifade edildi.

Gelişen teknolojik imkanlarla birlikte 3D yazıcılar tarafından üretilmiş silahların aşırı sağcı gruplar adına önemli bir enstrüman olarak ön plana çıktığı değerlendirilen raporda, aşırı sağcı kişilerin yalnız aktör olarak düzenledikleri saldırıları kendilerinin finanse ettiği, grupların ise genel olarak yasalara uygun yöntemlerle faaliyetlerine maddi destek aldığı belirtildi.

Özellikle son dönemde çevrim içi platformlar da dahil olmak üzere alternatif finans vasıtalarının kullanımının da arttığı vurgulanan raporda, aşırı sağcıların bir bölümünün saha tecrübesi kazanmak ve patlayıcı ile silah temin etmek amacıyla çatışma bölgelerinde aktif şekilde faaliyet gösterdiğinin tespit edildiği ifade edildi.

Aşırı sağcı grupların uluslararası seviyede standart örgütsel yapıları ya da ideolojik anlamda bir çatı mekanizmaları bulunmadığına işaret edilen raporda, koronavirüs salgınıyla çevrim içi ağlarla küresel iletişim gücünü kuvvetlendiren aşırı sağcı grupların, Telegram başta olmak üzere kapalı iletişim kanalları üzerinden işbirliği ve koordinasyon faaliyetlerini ivmelendirdiği belirtildi.

Raporun sonuç bölümünde, son yıllarda istihbarat ve güvenlik teşkilatları adına dikkati çeken bir konu başlığı olan aşırı sağ hareketlerin, gelişen ve evrilen boyutlarıyla ön plana çıktığı belirtildi.

Aşırı sağın toplumsal seviyede artan radikalleşme ve komplo teorilerinden beslendiği ve 2023 yılında birçok ülke adına önemli bir tehdit oluşturduğunun gözlemlendiği yazılan raporda, “Batı’nın aşırı sağ konusunu büyük ölçüde ‘düşünce özgürlüğü’ olarak değerlendirme eğiliminde olduğu ancak konunun şiddet boyutunun artmasıyla, bunu bir güvenlik sorunu olarak ele almaya başladığı” kaydedildi.

(AA)