Avrupa Birliği’nde ayrıcalıklı bir statüye sahip olan Danimarka, kritik halk oylaması için 1 Haziran’da sandık başına gidecek. Halk, referandumda AB ortak savunma işbirliğine gidilip gidilmemesine karar verecek.

HABER.DK

KOPENHAG – 1992 yılında Maastricht Sözleşmesini reddederek elde ettiği bazı ayrıcalıklardan vazgeçmek için yeni adımlar atan Danimarka hükümeti, ülkenin Avrupa Birliği’nin ortak savunmasına katılmama yönündeki 30 yıllık politikasını değiştirmek için 1 Haziran’da referanduma gitme kararı aldı.

Rusya’nın Ukrayna’ya müdahelesinin ardından Danimarka, Avrupa Birliği (AB) ile daha fazla işbirliği yapabilmek için ortak savunma ayrılacağından vazgeçmek istiyor. 1 Haziran’da yapılacak referandumda halk, Avrupa Birliği tarafından Danimarka’ya tanınan bazı ayrıcalıklardan biri olan ortak savunma alanında işbirliği konusundaki ayrıcalığın kaldırılıp kaldırılmamasına karar verecek.

Parlamentodaki siyasi partilerin çoğunluğu da yapılacak bir referandumda hükümete destek vereceklerini açıkladı. Başta ana muhalefet partisi Liberal parti Venstre olmak üzere, Sosyalist Halk Partisi, Liberal Sol Parti ve Muhafazakar Halk Partisi referandum konusunda hükümetle uzlaştıklarını ve hükümeti destekleyeceklerini bildirdi.

Başbakan Mette Frederiksen, partilerle varılan uzlaşmayı “Danimarka’nın güvenlik politikası konusundaki ulusal uzlaşması” olarak nitelendirdi.

Danimarka’nın, 1992’deki referandumla, savunma konusunda AB’den bağımsız politikalar geliştirme hakkına sahip olduğuna atıfta bulunan Frederiksen, hükümetin halkı savunma konusundaki seçimlerini sonlandırma çağrısında bulunduğunu aktardı.

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının, yeni bir zamanı ve yeni bir gerçeği ilan ettiğini söyleyen Frederiksen, Ukrayna’nın mücadelesinin sadece Ukrayna’nın mücadelesi olmadığına dikkat çekerek, “Avrupa’da birlikte duruyoruz.” dedi.

Savunmaya 7 milyar kron bütçe

Başbakan Frederiksen, savunma, diploması ve insanı yardım için önümüzdeki iki yıl her yıl 7 milyar Danimarka kronluk bütçe ayrılacağını, 2033’te de savunmaya ayrılan bütçenin gayri safi milli hasılattan yüzde 2 artırılacağını söyledi.

Frederiksen: Rusya’ya bağımlı olmayacağız

Rusya’ya yaptırımlar kapsamında doğal gaz alımını durdurucaklarını da açıklayan Başbakan Frederiksen, ancak bunun ne zaman gerçekleşeceği konusunda bir tarih vermedi. Frederiksen, en kısa zamanda yapacaklarını belirterek, “Enerji politikasının sadece enerji politikası olmadığı daha önce de söylenmişti. Büyük ölçüde, aynı zamanda bir güvenlik politikası haline geldi. Bu nedenle Danimarka’nın Rus gazından bağımsız hale getirilmesi gerektiğine karar verdik” dedi.

Enerji şirketi Örsted’ın Rus şirketi Gazprom ile doğal gaz alım sözleşmesi ise 2030 yılında sona eriyor.

AB için 9. referandum olacak

Danimarka, 1972 yılında o zamanki adı Avrupa Ekonomik Topluluğu olan AB’ye olduktan bugüne kadar sekiz kez halk oylamasına gitti. AB üyesi olmasına rağmen Maastricht Anlaşması’nda yer alan istisnalara dayanarak savunma, para birimi, hukuk ve polisiye işbirliği konularında kendi politikasını belirleme ayrıcalığına sahip. Ancak bu ayrıcalık beraberinde bazı sıkıntıları da getiriyor. Hükümetlerin bazı ayrıcalıklardan vazgeçilmesi konusunda yaptıkları referandumlarda halk, Avrupa Ortak Para Birimi Euro’ya katılımaya, AB’nin adalet ve içişleri kurallarının benimsenmesi önerisine ‘hayır’ demişti.