Kemal Özdemir’in son kitabı ’Piri Reis Hazinesi Nasıl Bulundu’ Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri tarafından Haziran 2022 tarihinde yayınlandı.

Osmanlı Deniz Haritaları, Piri Reis ve Osmanlı Haritaları kitaplarının yazarı Kemal Özdemir, yine haritacılıkla ilgili bir kitapla karşımızda. Bu kez Piri Reis’in idamından sonra terekesindeki haritaların akıbetini araştırıyor, Özdemir.

Kitap, Türkiye’de hiç duyulmamış bir bilgiyi ilk kez açıklıyor ve Kolomb’un haritasından sonra Macellan Keşif Seyahati haritalarının Piri Reis’in eline nasıl geçtiğini anlatıyor.

Piri Reis, Kanuni Sultan Süleyman’a sunulacak Bahriye’yi yazarken Keşifler Çağı’nın en yeni bilgilerine ulaşmayı amaç edinmişti.

1522 yılında Macellan keşif seyahatinden dönen, dünyanın çevresini ilk kez dolaşmış 18 kişi içinde Antonio Pigafetta da vardı. İtalyan asıllı Pigafetta, sefer sırasında Macellan’ın asistanlığını yaptı. Yolculuk sırasındaki olayların günlüğünü tuttu, haritalar çizdi.

Portekizli tarihçilere göre Pigafetta 1524 yılında Osmanlı hizmetine girdi ve yanında getirdiği haritaları İbrahim Paşa‘ya veya Piri Reis’e iletti. Büyük ihtimalle bunlar Piri Reis tarafından elde edildi.

Coğrafi Keşifleri takip eden Piri Reis Macellan Seyahati hakkında bilgi edinerek, dünya hakkında en yeni bilgileri taşıyan bu seyahatin haritalarını planlı bir çalışma sonucu elde ettiği anlaşılıyor. Bilindiği üzere Kristof Kolomb’un haritası, korsanlık faaliyeti sonucunda ele geçirilen yeni kıtadan dönen bir gemiden şans eseri çıkmıştı.

Bugün Osmanlı Sarayı Müzesi kütüphanesinde saklanan ve Güney Kutbunu gösteren, Jorge Rainel’in çizdiği harita, Pigafetta marifetiyle Piri Reis’e geldi. Piri Reis bu haritada yer alan hatalı Güney Kutbu bilgisini aynen Bahriye’ye aktardı. Piri Reis şöyle yazıyordu:

“Şimdi, artık kutup karanlıklarının yerlerini, birinin denizde, ötekinin karada olduğunu öğrendin.”

Görüldüğü üzere bu yanlış bir bilgidir ve Piri Reis bu bilgiyi Pigafetta’nın getirmiş olduğu söylenen haritadan almıştır. Bu harita Topkapı Sarayı Kütüphanesi Hazine 1825 numaraya kayıtlı Güney Kutbu haritasıdır.

Piri Reis Umman ve Basra körfezi seferini başaramadığı, hizmette kusur ettiği, yağma yaptığı suçlamasıyla Kahire’de 80‘li yaşlarında katledildi. Piri Reis terekesinden kalan harita hazinesinin günümüze kadar ne olduğu bilinmemektedir. Piri Reis’in, Bahriye’de Jorge Rainel’in haritasını kullandığı açıktır. Macellan seyahati bilgilerine dayanarak çizilen Güney Kutbu haritasının bulunduğu Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Piri Reis haritalardan oluşan hazinesinin korunduğu yerdir. Zaten Piri Reis’in çizdiği iki harita da burada saklanmaktadır.

Kitap, Piri Reis’in neden harita yapmayı bıraktığı, dünya haritasına Güney Kutbu’nu çizip çizmediği, nihayet Piri Reis’ten kalan hazine değerindeki haritaların nerede olduğu sorularını da cevaplıyor.

Kemal Özdemir kimdir?

1955 yılında Şebinkarahisar’da doğan Kemal Özdemir, Taksim Atatürk Erkek Lisesi ve İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi’ni bitirdi. Gazete dağıtıcılığından lunapark makinistliğine, matbaa işçiliğinden reklam ajansı yöneticiliğine dek birçok farklı alanda çalışan Özdemir, eşi Sema Nilgün Özdemir’le 17 yıl Kadıköy Moda’da sahhaflık yaptı (1983-1999).

1996 yılında Dönence Yayınlarını kuran Kemal Özdemir’in kitapları ingilizce, almanca ve fransızcaya çevrilmiş ve ‘Library of Congress, British Library, Bibliothèque Nationale de France’ gibi dünyanın sayılı kütüphaneleriyle birçok üniversite kütüphanesine kaynak kitap olarak girmiştir.

Kemal Özdemir’in yazdığı diğer kitaplar şunlardır:

-Osmanlı Deniz Haritaları, 1992
-Otoman Nautical Charts , 1992-1998
-Osmanlıdan Günümüze Saatler, 1993
-Otoman Clocks and Watches, 1993
-Piri Reis, 1994,1995
-Piri Reis, 1994 (İngilizce)
-Osmanlı Arması, 1997
-Sexual Life in Otoman Society, 2000-2007
-La Vie Sexuelle Des Otoman, 2000-2007
-Sexuelles Leben Bei Den Osmanen, 2000-2007
(eşi Sema Nilgün Erdoğan takma adıyla)
-Oryantal Göbek Dansı, 2000
-Oriental Belly Dance, 2000-2002
-Osmanlı Haritaları, 2008
-Ottoman Cartographie, 2008
-Piri Reis Haritası Nasıl Bulundu, 2022

Kemal Özdemir ile Temmuz 2022 yılında yaptığım kısa söyleşi:

Halen kendi kurduğu Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri’nde editörlük yapan Özdemir’in sanat ve bilim tarihi ile ilgili makaleleri çeşitli popüler dergilerde yayınlanmıştır. Kemal Özdemir, Türk sineması ile ilgili geniş bir koleksiyona sahiptir ve sinemayla ilgili pek çok kitabı da basıma hazırlamıştır.

Kemal Özdemir anlatıyor: Türkan Şoray’ı 30 saniye yönettim.